*بی تردید ایرانیان خدمات فراوان به اسلام به ویژه تشیع کردند. همه ی نویسندگان کتب اربعه ی شیعه و نیز نویسندگان صحاح سته ی اهل سنت –  مهم ترین کتاب های حدیثی شیعه و سنی - ایرانی بودند.
یکی از راه ها برای شناسایی خدمات ایرانیان به اسلام و تشیع، شناسایی راویان ایرانی است. دکتر سید حسن قریشی به این منظور کتاب «اصحاب ایرانی ائمه اطهار(ع)» را به نگارش در آورده است.
به نظر می رسد، این مجموعه کامل نیست و چه بسا بتوان با کاوش بیشتر، ایرانیان بیشتری را شناسایی کرد. چنانکه در کتاب «سازمان وکالت» تألیف محمدرضا جباری، از ایرانیان فراوان نام برده شده که وکیلان امامان(ع) در مناطق گوناگون بوده اند اما این کتاب جزء منابع نویسنده ی «اصحاب ایرانی ائمه اطهارع)» نبوده است.
در اینجا تنها به ذکر تعداد اصحاب ایرانی هر امام اشاره می کنیم. جالب آن که هرچه به امامان آخر می رسیم، بر تعداد اصحاب ایرانی افزوده می شود. از اینجا می توان سیر گرایش ایرانیان به تشیع را تا حدودی حدس زد.
نظر به اینکه کتاب نظم مطلوب ندارد، آماری که ارائه می گردد، تقریبی است:
امام علی(ع)، 10 ایرانی
امام حسن(ع)، 1 ایرانی
امام حسین(ع)، 10 ایرانی
امام سجاد(ع)، 15 ایرانی
امام باقر(ع)، 30 ایرانی
امام صادق(ع)، 60 ایرانی
امام کاظم(ع)، 90 ایرانی
امام رضا(ع)، 150 ایرانی
امام جواد(ع)، 80 ایرانی
امام هادی(ع)، 120 ایرانی
امام عسکری(ع)، 90 ایرانی

شناسنامه کتاب: اصحاب ایرانی ائمه اطهار(ع)، دکتر سید حسن قریشی، قم، آشیانه مهر، مجمع جهانی شیعه شناسی، چاپ اول، 1386، 360 صفحه.